Na przestrzeni historii każda kultura na naszej planecie rozwijała własną unikalną filozofię życia oraz metody naturalnego leczenia. Ajurweda, nazywana matką medycyny, jest jednym z takich systemów, wywodzącym się z Indii. Ale to nie tylko medycyna, to także połączenie nauki, psychologii i filozofii, mające na celu wspieranie długiego i zdrowego życia. Więc czym dokładnie jest ajurweda i jakie są jej zasady?
Ajurweda to starożytny hinduski system leczniczy, koncentrujący się na zdrowiu fizycznym, psychicznym i duchowym. Jest to zestaw zasad i przekonań dotyczących ducha, ciała i umysłu. Nie tylko skupia się na leczeniu chorób, ale także na utrzymaniu pierwotnej równowagi organizmu dla dobra naszego zdrowia, szczęścia i długowieczności. Ajurwedyjskie metody leczenia polegają na naturalnym uzdrawianiu poprzez wykorzystanie ziół, zabiegów oczyszczających ciało z toksyn zarówno fizycznych, jak i psychicznych oraz regeneracji organizmu jako drogi do pełnego zdrowia oraz odzyskania równowagi duchowej i fizycznej. Cały proces leczenia obejmuje również odpowiednie ćwiczenia fizyczne, praktykę jogi i pranayamy (ćwiczenia oddechowe), a także pracę na subtelnym poziomie emocji i umysłu.
Początki ajurwedy datowane są na ponad 5 tysięcy lat temu i wywodzi się z regionu Kerala na południowo-wschodnim wybrzeżu półwyspu Indyjskiego. Najbardziej znani praktycy ajurwedy to Ćaraka i Suszruta, którzy specjalizowali się odpowiednio w medycynie wewnętrznej i chirurgii. Ich prace zostały zapisane w VII wieku p.n.e. W ramach ajurwedy rozwinięto 8 specjalizacji: medycyna wewnętrzna, chirurgia ogólna, toksykologia, nauka o odmładzaniu, pediatria, nauka o afrodyzjakach, leczenie chorób głowy i szyi oraz psychiatria.
Samo słowo „ajurweda” jest połączeniem dwóch słów: „ajuh” – życie i „weda” – wiedza, co tłumaczy się jako „wiedza o życiu” lub „przebieg życia”. W 1979 roku ajurweda została oficjalnie uznana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) jako jedna z terapii niekonwencjonalnych, skupiających się na zdrowiu fizycznym, psychicznym i duchowym. W dzisiejszych czasach ajurweda nadal jest praktykowana w Indiach, gdzie jest oficjalnie nauczana na uniwersytetach, a także na Sri Lance.
Ajurweda opiera się na założeniu, że świat powstał z połączenia pięciu elementów: ziemi (Prithvi), ognia (Agni), wody (Jala), powietrza (Vayu) i eteru (Akash). Każde zjawisko na Ziemi oraz wszystkie jej stworzenia (w tym ludzie) są związane z jednym lub dwoma z tych elementów. Zgodnie z tą filozofią, każdy z nas ma własną unikalną konstytucję energetyczną, która wpływa na naszą osobowość, potrzeby, temperament, zdolności, talenty, siłę psychiczną i fizyczną oraz podatność na choroby. Ajurweda twierdzi, że nie ma dwóch identycznych układów energetycznych, tak jak nie ma dwóch identycznych ludzi.
Podział na różne typy ludzi dokonywany jest na podstawie podobieństw między nimi a danym elementem. Te typy nazywane są doszami i są reprezentacją pięciu wcześniej wymienionych elementów. Wyróżniamy trzy dosze, każda z nich jest kombinacją dwóch elementów: vata (powietrze i eter), pitta (ogień i woda) i kapha (woda i ziemia). Każdy z tych typów ma swoje unikalne cechy, zarówno fizyczne, jak i psychiczne, które wpływają na naszą zdrowie i dobrostan.