Zmagać się z zapaleniem spojówek nie jest rzadkością – stan ten odpowiada za znaczny odsetek, czyli dokładnie 1% konsultacji u lekarzy pierwszego kontaktu i wizyt na pogotowiu. Atakuje przede wszystkim dzieci, które nie skończyły jeszcze siódmego roku życia, ale nie ma grupy wiekowej, która byłaby wolna od tego schorzenia. Co więcej, doświadcza się go najczęściej w sezonie od marca do maja. Jak więc postępować, gdy zapalenie spojówek dotyka kogoś z naszej rodziny? Czy istnieje możliwość skutecznego radzenia sobie z tym problemem bez konieczności chodzenia do lekarza?
Spojówki to termin określający błonę śluzową pokrywającą wnętrze powiek oraz przednią część twardówki – część oka potocznie nazywaną białkiem. Powołana została do życia między innymi po to, aby tworzyć tak zwany worek spojówkowy – miejsce wyraźnie widoczne po odchyleniu dolnej powieki, gdzie gromadzą się łzy i śluz. Spojówka ma za zadanie chronić oko przed urazami i infekcjami oraz dbać o jego nawilżenie. Niestety, jest niezwykle delikatna i często pada ofiarą stanów zapalnych.
Objawy zapalenia spojówek
Głównym i najbardziej powszechnym objawem stanów zapalnych spojówek jest czerwoność oka, będąca wynikiem zapalenia drobnych naczyń krwionośnych, które stają się przez to dobrze widoczne. Czerwonienie może być ograniczone jedynie do worka spojówkowego widocznego po odchyleniu dolnej powieki lub rozciągać się na całe białko oka. Do innych symptomów zalicza się zwiększoną produkcję łez oraz uczucie swędzenia czy pieczenia. Nie rzadko obserwuje się także wyraźną opuchliznę spojówek oraz wydzielinę (o barwie białej, żółtej lub zielonej) gromadzącą się w kącikach oczu. W skrajnych przypadkach rano oko jest zasklejone i spuchnięte.
Warto jednak pamiętać, że nie każde zaczerwienione oko musi być objawem zapalenia spojówek! Mogą być przyczyną uraz mechaniczny lub ciało obce zagnieżdżone w rogówce.
Przyczyny zapalenia spojówek
Zapalenie spojówek najczęściej jest wynikiem infekcji. U dorosłych zazwyczaj sprawcami są wirusy, podczas gdy u dzieci często dochodzi do zapaleń bakteryjnych. Na skalę globalną szacuje się, że nawet 80% wszystkich ostrych postaci infekcji powodują adenowirusy, które są również przyczyną takich schorzeń jak zapalenie gardła, oskrzeli czy przeziębienie. Z tego względu zapalenie spojówek może być jednym z elementów szerszej walki organizmu z patogenami. Inne wirusy, które mogą prowadzić do stanów zapalnych spojówek to wirus opryszczki (Herpes simplex, Herpes zoster), enterowirusy, a nawet niedobrze znany koronawirus Covid-19.